Tijdelijk handelingskader PFAS definitief goedgekeurd

Het Tijdelijk Handelingskader PFAS werd definitief goedgekeurd op 7 juli 2023 tijdens de ministerraad. 

De exacte datum van in werking treden wordt gekoppeld aan de goedkeuring van de 'Code van Goede Praktijk voor de Kwaliteitstoets', de 'CvGP voor de uitvoering v/e uitlogingstest ter bepaling v/d uitloogbaarheid van PFAS uit bodem en bodemmaterialen', alsook de richtlijn 'Bepaling gemiddelde grondwaterconcentratie PFAS in de kadastrale werkzone'. Verwacht wordt dat dit in het najaar zal gebeuren.

Wij houden u op de hoogte. 

Situering

In het kader van oriënterende en verkennende bodemonderzoeken met vaststelling van PFAS-verontreiniging, en na advies van de Raad van State, keurt de Vlaamse Regering definitief een besluit goed dat een tijdelijk handelingskader aanreikt voor het gebruik van PFAS-houdende bodemmaterialen in het kader van grondverzet (onder meer bij de opmaak en beoordeling van technische verslagen en de aanvragen tot grondverzettoelating), evenals een tijdelijk handelingskader voor de beoordeling van het saneringscriterium 'duidelijke aanwijzing van ernstige bodemverontreiniging' in het kader van bodemonderzoeken. Het besluit voert een op zichzelf staand tijdelijk handelingskader in, specifiek voor verontreinigingen met PFAS, wat een niet-genormeerde parameter blijft. Er wordt voor deze werkwijze gekozen omwille van de snelle wetenschappelijke evoluties rond PFAS. In functie van de door de Vlaamse Regering uit te voeren evaluaties van de ingevoerde waarden en het potentieel wetenschappelijk voortschrijdend inzicht, wordt op basis van het voorzorgsbeginsel en de huidige wetenschappelijke stand van zaken dit tijdelijk handelingskader, met specifieke toetsings- en streefwaarden, ingevoerd.

Bron : Beslissingen van de Vlaamse Regering (Ministerraad 7 juli 2023)

Hoe bereid ik mij voor op het tijdelijk handelingskader? 

Het definitief goedgekeurde tijdelijk handelingskader voorziet geen overgangsperiode en zal dus van kracht zijn voor alle grondverzet vanaf de datum van in voege treding (nog te bepalen). Dat heeft belangrijke consequenties voor de technische verslagen. Aangezien het handelingskader en de kwaliteitstoets o.a. voorwaarden stellen vanaf een overschrijding van de rapportagegrens, en ook de waarde voor vrij gebruik voor PFOA wijzigt,  zal een her-evaluatie van alle bestaande technische verslagen nodig zijn. 

Enkele voorbeelden (niet exhaustief*)

• Bodemmaterialen met concentraties boven de rapportagegrens kunnen niet zonder bijkomende uitloogproef worden toegepast in bepaalde groeves, in waterwingebied en beschermingszones, of in een gewone toepassing op een werf onder het gemiddelde grondwaterniveau.
• Aangezien de rapportagegrens in minstens de helft van de projecten wordt overschreden, zal dit een belangrijke impact hebben naar bijkomende veldwerk en analyses, ook naar verdere afperking toe. Ook voor werven waarvoor nog geen PFAS analyses werden uitgevoerd, zal dikwijls bijkomend veldwerk vereist zijn, gezien het grote risico op overschrijding van de rapportagegrens.  
• Bodemmaterialen met concentraties boven de waarde vrij gebruik kunnen niet zonder bijkomende uitloogproef worden toegepast binnen de kadastrale werkzone. In bepaalde gevallen zullen hiervoor ook peilbuizen dienen te worden geplaatst. De waarde vrij gebruik wordt in ongeveer 8 à 10% van de werven overschreden.   

Omdat hiervoor in vele gevallen bijkomend PFAS analyses zullen moeten worden uitgevoerd, en dus bijkomende staalnames, raden we aan dat u nu reeds contact opneemt met uw erkende bodemsaneringsdeskundige. Deze kan nu reeds een inschatting maken van de nodige bijkomende monsternames, her-evaluatie, enz... 

Bijlage: Besluit v/d Vlaamse Regering tot vaststelling van een tijdelijk handelingskader 

* De Code van goede praktijk - Opmaak kwaliteitstoets bij vrij gebruik van PFAS-houdend bodemmateriaal dient nog officieel te worden goedgekeurd.