Ontwerp-CMA/1/A.9 staalname bentonietslib

15.03.2022

Sinds kort is de ontwerpmethode voor de staalname van bentonietslib beschikbaar op de emis-website:  CMA/1/A.9

Deze ontwerp-CMA werd door vito opgesteld, naar aanleiding van de vraag vanuit de sector naar een betrouwbare methode voor het bemonsteren van de zeer vloeibare bentonietslibmengsels. 

Bentonietmengsels die vrijkomen bij de uitvoering van o.a. grond- en putboringen en/of grondwerken vergen een aangepaste methodiek voor zowel de staalname als de analyse.:

  • vanwege de snellere bezinking van de grovere zandfractie is een representatieve staalname van het geheel moeilijk. Idealiter gebeurt dit dus wanneer het mengsel nog homogeen is;
  • de klassieke bodem of slibanalyses bleken niet helemaal geschikt om de specifieke matrix te analyseren. 

De ontwerp-CMA is van toepassing op bentonietslib als mengsel van bentoniet en eventueel
uitgegraven bodem in suspensie van water. De afgescheiden zandfractie en het ontwaterd materiaal vallen buiten het toepassingsgebied van dit CMA. Voor deze laatste is de klassieke staalnamemethodiek voor uitgegraven bodem van toepassing.  

Ontzand en niet-ontzand bentonietslib

Op de grotere werven is het gebruikelijk dat het vrijgekomen bentonietslib op de werf zelf wordt ontzand in een ontzandingsinstallatie. In andere gevallen zal het niet-ontzande bentonietslib opgehaald worden (zuigwagen) en in een vaste installatie worden verwerkt.

CMA/1/A.9 onderscheidt 2 types van bentonietslib (beiden in suspensie) : ontzand of niet-ontzand bentonietslib. 

Voor beiden wordt een gelijkaardige basistechniek voorgesteld, waarbij de representatieve stalen worden genomen via een adapterstuk dat wordt gemonteerd op de persleiding van de pompinstallatie van de ontzandingsinstallatie of een zuigwagen. Telkens wordt een analysestaal van 10 liter  samengesteld uit 5 deelstalen. De CMA maakt wel een onderscheid m.bt. de staalname-intervallen:

  • bij het ledigen van de zuigwagen: 5 deelstalen van 2 liter die evenredig over de lostijd van de zuigwagen worden verdeeld zodat een uniform totaalstaal wordt bekomen
  • bij een ontzandingsinstallatie (met langere duurtijd gaande van weken tot maanden):  op de laatste dag van de werking van de ontzandingsinstallatie: 5 deelstalen van 2 liter te nemen verspreid over:
    • de laatste 4uur werking voor containersystemen;
    • de laatste 8uur werking voor aparte ontzandingen.

Pasteus bodemmateriaal 

Voor de analyse van bentonietslib zijn veldstalen van minimaal 10l vereist. Bij de analyse-aanvraag moet het bentonietslib (zowel ontzand als niet-ontzand) worden omschreven als ‘pasteus bodemmateriaal’. 

Richtlijnen bij staalname voor PFAS

De CMA vermeldt daarnaast ook een aantal specifieke richtlijnen voor staalname ihkv PFAS-analyses. Deze hebben betrekking op het gebruikte materiaal, beschermkledij en de conditionering en koeling van de stalen.

Invoegetreding CMA 

CMA/1/A.9 is een ontwerpmethode. Het is nog niet gekend wanneer deze definitief zal worden goedgekeurd.